Czy krzywe zęby mogą być powodem do wstydu? Dlaczego wyrzynają się nierówno i kiedy powinniśmy reagować, tj. udać się do lekarza ortodonty, gdy pewna grupa zębów nie wyrzyna się planowo w czasie, lub zęby wyrzynają lub wyrznęły się bardzo nierówno, w nieprawidłowym miejscu. Kiedy powinniśmy udać się na konsultację do specjalisty ortodonty? Czy aby na pewno nierówno ustawione zęby są postrzegane jako coś nieestetycznego?
Wiele osób cierpiących na stłoczone zęby lub wady zgryzu miewa z tego powodu spore kompleksy. Aparat ortodontyczny świeżo założony u wielu osób leczących się ortodontyczne powoduje niezakłopotanie i wstyd. Bardzo często potrzeba czasu zanim pacjent przyzwyczai się do aparatu, nauczy się z nim funkcjonować, tj. jeść, mówić, uśmiechać się, dbać o higienę jamy ustnej itd.
DLACZEGO ZĘBY NIE WYRASTAJĄ PROSTO?
Jest wiele teorii dotyczących krzywienia się zębów, lub nie wyrastania ich w prawidłowym miejscu. Występują stłoczenia pierwotne i wtórne.
Jednym ze stłoczeń pierwotnych jest podawanie dziecku tabletek z fluorem zawracających witaminę D. Przy zbyt wysokich dawkach witaminy D następie szybsze kostnienie kości szczęki i żuchwy, w wyniku czego nie rozrastają się na szerokość. W wyniku czego masa zębowa jest większa od masy kostnej i zęby nie mają wystarczająco dużo miejsca, aby ułożyć się prawidłowo.
Kolejnym powodem stłoczeń pierwotnych jest przedwczesne usuwanie zębów mlecznych. W zależności od usuniętego zęba mlecznego zęby stałe nie mają miejsca aby wyrznąć się w swoim prawidłowym miejscu, ponieważ inne zęby najczęściej przesuwają się w wolną lukę po tym zębie. Aby tego uniknąć należy zgłosić się do ortodonty, gdzie lekarz założy dziecku tzw. utrzymywacz przestrzeni, aby temu zapobiec.
Powodem mogą być również zęby mleczne, które pomimo tego, iż są już do usunięcia są nie usuwane przez dziecko ze względu na strach przed ekstrakcją. Taki ząb mleczny blokuje wyrznięcie zęba stałego i ten wyrasta tuż obok nieusuniętego zęba mlecznego. Dlatego zęby mleczne w momencie gdy się ruszają należy usuwać.
Kolejnym powodem stłoczeń zębów, ale już w wieku dorosłym są wyrzynające się zęby ósme. Napierając na pozostałe zęby w łuku mogą powodować stłoczenia wtórne.
KANONY PIĘKNA
Piękny i zdrowy uśmiech to nasza wizytówka. Prawie na całym świecie proste i zdrowe zęby są naszym atutem. Osoby z prostym uśmiechem są bardziej pewne siebie, dzięki czemu nawiązują szybciej kontakty oraz postrzegane są za bardziej atrakcyjne. Dzięki temu łatwiej znajdują dobrą pracę oraz przyciągają ku sobie bardziej atrakcyjnych ludzi oraz są mniej narażone na rozwijanie się próchnicy zębów.
Są również i takie kraje świata, jak np. Japonia, gdzie lekko nierówne zęby świadczą o młodzieńczym wieku i podobają się bardziej niż uzębienie „od linijki”. Dlatego w Japonii specjalnie krzywi się zęby, aby być bardziej atrakcyjnym.
WSKAZANIA DO ZAŁOŻENIA APARATU ORTODONTYCZNEGO
Prostować zęby można w każdym wieku. Bardzo często u pacjentów wada jest na tyle jest mała, że jest w ogóle niezauważalna przez otoczenie i nie wymaga leczenia ortodontycznego. Założenie aparatu u takiej osoby może być całkowicie dobrowolne, aby skorygować co pacjentowi przeszkadza. Należy pamiętać, że leczenie ortodontyczne nie tylko przeprowadzane jest ze względów estetycznych, ale również ze względów zdrowotnych. Głębokie wady zgryzu mogą zaburzać mówienie, żucie, prawidłowe funkcjonowanie stawów skroniowo-żuchwowych oraz być powodem zaburzeń psychicznych, np. depresji poprzez poczucie odrzucenia.
Kolejnym wskazaniem jest to, iż krzywe uzębienie ma tendencję do łatwiejszego odkładania się płytki nazębnej, a jego szczotkowanie jest niestety utrudnione ze względu na trudno dostępne miejsca wynikające z dużych stłoczeń. W wyniku czego niedoczyszczane zęby są bardziej narażone na odkładanie się płytki nazębnej i w efekcie tworzy się kamień nazębny.
Nierówny uśmiech również sprzyja zaleganiu resztek pokarmowych, co skutkuje powstawaniem nieświeżego oddechu.
Ww. powody skutkują wyższym ryzykiem powstawania próchnicy zębów, stanami zapalnymi dziąseł oraz zanikami kości, a w efekcie parodontozą.
Wskazaniem do założenia aparatu są nie tylko stłoczenia zębów, ale również wady zgryzu, np. przodozgryzy (patologicznie wysunięta żuchwa w stosunku do szczęki), tyłozgryzy (mocno cofnięta żuchwa w stosunku do szczęki), czy zgryz tet-
RODZAJE APARATÓW
Istnieją różnego rodzaju aparaty ortodontyczne, w zależności od istniejącej wady zębowej oraz życzeń pacjentów:
Aparaty wyjmowane
Aparat ten należny nosić w ciągu dnia, wyjmując go podczas spożywania posiłków, w trakcie zmniejszonej aktywności fizycznej oraz podczas snu. Przeznaczony jest głównie dla dzieci między 4 a 12 rokiem życia.
Aparaty stałe
Istnieją dwa rodzaje aparatów stałych:
a) aparaty założone od strony wargowej zębów
b) aparaty incognito, założone od strony językowej zębów
Leczenie za pomocą aparatu stałego może trwać od 15 do 35 miesięcy. Aparaty stałe składają się z zamków przyklejanych specjalnym, chroniącym szkliwo cementem, łuku oraz pierścieni na zębach trzonowych. Zamki najczęściej znajdują się na powierzchniach licowych zębów, które połączone są ze specjalnym łukiem (drutem) za pomocą gumeczek lub sprężystego drutu. W trakcie leczenia lekarz ortodonta dokonuje przeglądów i regulacji aparatu.
KOSZTY LECZENIA ORTODONTYCZNEGO
Leczenie ortodontyczne nie jest tanie, ale pomimo kosztów warto czekać na efekt końcowy. Standardowo koszt założenia aparatu stałego waha się od jednego łuku zebowego od ponad 3200zł do nawet ponad 7000 zł. Koszta zależą od rodzaju zamków (metalowych, estetycznych, samoligaturujących) oraz umiejscowienia aparatu ortodontycznego.
Stały aparat metalowy – zamki metalowe: niklowe lub tytanowe antyalergiczne – cena jednego łuku od 1 500 zł + przygotowanie planu, diagnostyka, wizyty kontrolne – łącznie od 3 200 zł
Stały aparat estetyczny z niewidocznymi zamkami (zamki mniej lub bardziej przezroczyste: ceramiczne, porcelanowe lub szafirowe, kryształowe) – cena jednego łuku od 2 000 zł + przygotowanie planu, diagnostyka, wizyty kontrolne – łącznie od 3 600 zł
Stały aparat samoligaturujący, bezligaturowy, labialny (metalowy lub estetyczny) do przyspieszonego leczenia, np. In-Ovation, Click, Vision, Exis, Damon – cena jednego łuku od 1 800 zł + przygotowanie planu, diagnostyka, wizyty kontrolne – łącznie od 3 400 zł
Stały aparat lingwalny, montowany na zębach od wewnętrznej strony językowej Incognito, np. kanadyjski Ormco czy 3M Incognito, są to najbardziej indywidualne i luksusowe rozwiązania – cena jednego łuku od 4 000 lub od 7 000 zł + przygotowanie planu, diagnostyka i wizyty kontrolne co 4-6 tygodni – łącznie od 6 000 zł
Aparat przezroczysty – nakładka na zęby np. Clear Alinger cena jednego łuku, 3 nakładki od 600 zł + przygotowanie planu, diagnostyka, wyciski co 3 tygodnie i wizyty kontrolne – przy średnio 5 etapach leczenia łącznie od 4 500 zł.
KIEDY MOŻNA ZAŁOŻYĆ APARAT ORTODONTYCZNY?
Warunkiem do założenia aparatu ortodontycznego są wyleczone wszystkie zęby. Jeżeli lekarz ortodonta na wizycie konsultacyjnej stwierdzi ubytki próchnicowe należny udać się do lekarza stomatologa, który zęby jeszcze raz sprawdzi i wyleczy. Tak samo jak ortodonta, lekarz stomatolog musi być wykwalifikowanym specjalistą, aby w trakcie leczenia ortodontycznego, które bywa najczęściej długie, wieloletnie, nie powstawała próchnica wtórna pod wypełnieniami. Aby znaleźć dobrego fachowca w leczeniu uzębienia polecam zaczerpnąć informacji w artykule Kompetentny dentysta – po czym poznać lekarza z powołania.